تهران- ایرنا- معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه در اصول سیاست خارجی افزایش قدرت ارتباط گیری به عنوان یکی از مصادیق قدرت نرم در دستور کار سیاست خارجی قرار دارد، گفت: در برابر جهان‌ستیزی و ایران‌ستیزی، زبان فارسی شاهراهی در اولویت های وزارت امور خارجه است.
به گزارش خبرنگار کتاب ایرنا، نشست «بررسی ظرفیت های کلان بین المللی آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان» در ادامه هشتمین گردهمایی سالانه مؤسسه‌های فعال در زمینه آموزش زبان فارسی در جهان روز یکشنبه (هشتم اسفندماه ۱۴۰۰) به میزبانی دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه در محل دفتر مرکز مطالعات این وزارتخانه برگزار شد.
معاون همکاری های فرهنگی و سمن های مرکز دیپلماسی عمومی وزارت امور خارجه گفت: در اصول سیاست خارجی افزایش قدرت ارتباط گیری به عنوان یکی از مصادیق قدرت نرم در دستور کار سیاست خارجی قرار دارد. در برابر جهان ستیزی و ایران ستیزی، زبان فارسی شاهراهی است که در اولویت های وزارت امور خارجه قرار دارد که به عنوان تسهیل سازی برای این منظور شناخته می شود.
علیرضا دلخوش، تصریح کرد: همچنین درباره با آسیب شناسی های موجود در این رابطه با توجه به ارتباطات وسیعی که با کشورهای مختلف داریم، بازخورد آموزش های زبان فارسی در خارج از کشور را بررسی می کنیم و نتایج این بازخوردها را به نهادهای مختلف ارائه می کنیم.
وی افزود: اولین آسیب یا تهدید در خصوص آموزش زبان فارسی این است که آموزش فارسی با موضوع اشتغال و اقتصاد زبان آموزان ارتباط دارد. به طور مثال اینکه انگیزه های کسی که زبان انگلیسی یاد می گیرد این است که در شرکتی مشغول کار شده یا حداقل وقتی به کشوری سفر می کند بتواند با فرد خارج از حوزه خودش ارتباط برقرار کند.
به گفته وی، باید برای فردی که زبان فارسی می آموزد این انگیزه را ایجاد کنیم که از طریق یادگیری زبان فارسی می تواند سرمایه اقتصادی کسب کند و باید ایجاد انگیزه را مد نظر قرار دهیم.
معاون همکاری های فرهنگی وزارت خارجه با بیان اینکه مهمترین آسیب برای گسترش زبان فارسی نبود محصولاتی است که انگیزه اقتصادی و فرهنگی برای آموختن این زبان را ایجاد می کند، گفت: موضوع دیگر زبان های رقیب هستند که مثلاً زبان ترکی در رقابت با زبان فارسی از داوطلبان آموختن زبان فارسی به نفع خود بهره برداری می کند.
دلخوش همچین با اشاره به فعالیت های بنیاد سعدی در حوزه آموزش زبان فارسی، تصریح کرد: این بنیاد فعالیت های بسیار ارزشمندی از نظر شکلی و ماهوی انجام داده که تعداد زبان آموزان خارجی این بنیاد به صورت حضوری و مجازی بیش از ۱۰ هزار زبان آموزش می باشد که البته در مقایسه با سال ۹۹ کاهش داشته که دلیل اصلی آن شیوع کرونا است.
وی ادامه داد: همچنین در کنار این بنیاد مرکز آموزشی بین المللی زبان دهخدا نیز هست که بیش از هزار زبان آموز در دستور کار دارد و آموزش این زبان را از طریق اعزام اساتید زبان فارسی به کشورهای دیگر انجام می دهد.
زبان آموزان بعد از فارغ التحصیلی رها نشوند
، معاون امور بین الملل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی اظهار داشت: زبان فارسی یکی از نقاط کانونی تمدن نوین اسلامی است و رویه ها و رویکردهای کنونی هرچند قابل ستایش است، اما کافی نیست.
حسین روزبه گفت: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بنا دارد رویکردهای جدیدی را انجام دهد که اسناد بالادستی اش بر آن تاکید دارد و یکی از اصلی ترین بنمایه های فرهنگی اقتدار زبان فارسی است.
وی افزود: در رابطه با فعالیت های بنیاد سعدی خاطرنشان کرد: بنیاد سعدی مجموعه فاخری است که امروز با سازمان فرهنگ مانند جان و تن رابطه تنگاتنگی با یکدیگر در خصوص گسترش زبان فارسی دارند و آنچه را که این دو باید مد نظر قرار دهند ایجاد انگیزه برای زبان آموزان زبان فارسی است.
روزبه تاکید کرد: موضوع بعدی فعالیت در حوزه شبکه سازی است. در حوزه آموزشی توجه به فضای مجازی به عنوان ابزار باید مورد مداقه قرار گیرد و البته در این دوران کرونا این حوزه آزمون خود را به خوبی انجام داده است اما آنچه که به عنوان خلاء در این حوزه با آن مواجه هستیم این است که زبان آموزان بعد از آموزش رها می شوند که در این رابطه باید اقدامات موثری در حوزه پشتیبانی و حمایت از آنها صورت گیرد و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی آماده استفاده از تمام توان خود در خصوص گسترش زبان فارسی در دنیا است.
خانواده های مقیم خارج، تمایل دارند به فرزندشان فارسی بیاموزند
رییس مرکز امور بین الملل و مدارس خارج از کشور وزارت امور خارجه یکی دیگر از سخنرانان این نشست تخصصی بود که در ادامه بیان کرد: در جوامع چند فرهنگی و چند مذهبی برای حقوق شهروندی شرایطی را ایجاد می کنند تا فرزندان آنها در این جوامع مقداری اجازه داشته باشند که در کنار زبان اصلی زبان مادری خود را نیز آموزش ببینند. به طور مثال این ظرفیت در برخی ایالت های آمریکا وجود دارد که باید این ظرفیت گسترش یابد. ما هم می توانیم گروهایی از زبان آموزان یا ایراندوستان مقیم خارج را ترغیب کنیم و دولت نیز موظف شود به این افراد زبان فارسی بیاموزد که در این رابطه رایزنان فرهنگی می توانند تلاش کنند.
وی نکته بعدی را دانش آموزان و ایران دوستان مقیم خارج از کشور عنوان کرد و گفت: خانواده های آنها تمایل دارند زبان دوم اسلام یعنی فارسی را بیاموزند و با کتاب هایی که در رابطه با وحدت اسلامی وجود دارد آشنا شوند. این موضوع انگیزه است برای خانواده هایی که نگرانی هویتی در خارج از کشور دارند. همچنین از ظرفیت های دیگر کشورهای حوزه شبه قاره هند به ویژه کشور افغانستان است که زبان فارسی را زبان علم می دانند و باید توجه ویژه به این ظرفیت نهفته داشته باشیم.
نسل سوم و چهارم ایرانیان خارج از کشور که با زبان فارسی بیگانه هستند
هاشمی سرپرست شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور در این نشست گفت: موضوع ایرانیان خارج از کشور موضوع پیچیده ای است که برای مواجه شدن با آن باید مهندسی داشت و جامعه هدف را در نظر گرفت و برای آن برنامه ریزی کرد که مهمترین سرمایه ما در این رابطه اعتماد است و در دولت سیزدهم رئیس جمهور کارویژه ای برای دستگاه های مختلف در این رابطه تعیین کردند.
وی افزود: هدف گذاری ما این است که نسل های دوم و سوم ایرانی خارج از کشور بتوانند به راحتی به کشور رفت و آمد داشته باشند. در نشست دی ماه رئیس جمهور با ایرانیان خارج از کشور آیت الله رئیسی به این موضوع اشاره کردند که کارهای فرهنگی برای مقابله با ایران هراسی باید در خارج از کشور مورد توجه قرار گیرد و در این راستا بنیاد سعدی پذیرفته شد.
وی از ارتباط شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور با بنیاد سعدی ابراز خرسندی کرد و گفت: این اتفاق ممکن است مصادیقی را به وجود آورد که نسل سوم و چهارم ایرانیان خارج از کشور که با زبان فارسی بیگانه هستند با آن آشنا شوند.
سرپرست شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور با بیان اینکه در حوزه جوانان و نوجوانان در حوزه زبان آموزی برنامه هایی داریم، تاکید کرد: توسعه زبان فارسی توسعه قدرت نرم ایران به ایرانیان و ایراندوستان خارج از کشور است و از بنیاد سعدی تشکر می کنیم که در تدوین زیرساخت های این موضوع و تامین معلمین آموزش زبان فارسی اعلام آمادگی کردند.
از وظایف تاریخی ما حفظ زبان فارسی است
امیرسعید کرمی، معاون امور بین الملل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، بیان کرد: از وظایف تاریخی ما حفظ زبان فارسی است. علاوه بر تکلیف، قوانینی داریم که در رابطه با گسترش زبان فارسی ارایه شده است. سازمان و ادارات ما در ۴۰ سال گذشته اقدامات بسیاری برای گسترش زبان فارسی در دنیا داشته اند که از جمله آن ارسال استادان به نقاط مختلف دنیا برای آموزش زبان فارسی بوده است.
وی ادامه داد: با شیوع بیماری کرونا نیز بخش آموزش های مجازی را فعال کردیم، اما در بحث بسیج امکانات محدودیت های ارزی و ریالی داریم. همچنین از دیگر اقدامات ما بسیج امکانات و بیش از ۳ هزار دانشجوی دوره های تحصیلات تکمیلی و دکترا برای آموزش زبان فارسی در حوزه های مختلف است.
سرپرست شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور گفت: در رابطه با اعزام های ثابت مشکل داریم ولی با کشورهایی مانند هند در ارتباط هستیم چرا که علاقمندان بسیاری برای آموختن زبان فارسی در آنجا داریم. همچنین در کشور اردن ۴۰۰ دانشجوی زبان فارسی داریم و در ایالت بلوچستان پاکستان دانشجویان زیادی داریم که علاقمند به آموزش زبان فارسی هستند. اما شرایط هر کشور با کشور دیگر متفاوت است.
بنیاد سعدی تلاش می کند که مسیر را برای کسانی که می خواهند زبان فارسی بیاموزند فراهم کند
در پایان این نشست، روزبه فلاحت پیشه معاون امور بین الملل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در جمع بندی از موضوعات مطرح شده در این نشست، گفت: موضوع ارتباطات زبان فرسی به عنوان یک نیاز است و برای ترغیب به آموزش زبان فارسی بنیاد سعدی به عنوان وظیفه خود تلاش کرده که مسیر را برای کسانی که می خواهند زبان فارسی را یاد بگیرند، فراهم کند.
وی افزود: این امر نیازمند همکاری دستگاه های مختلف و مرتبط با این موضوع است که چگونه علاقمندان وارد این حوزه شوند.
معاون امور بین الملل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در موضوع شبکه سازی برای گسترش زبان فارسی خاطرنشان کرد: اقداماتی از سوی بنیاد سعدی در این خصوص انجام شده و باید از سوی دستگاه های دیگر نیز این اقدامات صورت گیرد و این اقدامات را یکی کنیم که می تواند به شبکه سازی کمک کند. باید بسترها در طرف مقابل را آماه کنیم که این موضوع به توسعه زبان دوم در کشورهای دیگر کمک خواهد کرد.
همچنین در پایان این نشست، جلسه پرسش و پاسخ در رابطه با موضوعات مطرح شده برگزار شد.
هشتمین گردهمایی سالانه مؤسسه‌های فعال در زمینه آموزش زبان فارسی در جهان با همکاری بنیاد سعدی و وزارت امور خارجه، با حضور غلامعلی حداد عادل، رئیس بنیاد سعدی، سعید خطیب زاده، معاون وزیر امور خارجه، سخنگو و رئیس مرکز دیپلماسی عمومی وزارت امور خارجه، محمدحسن شیخ الاسلامی، رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بین‌الملل وزارت امور خارجه و رئیس دانشکده روابط بین‌الملل، حجت‌الاسلام و المسلمین محمد مهدی ایمانی پور، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و حسین سالار آملی، قائم مقام وزیر علوم در امور بین‌الملل و رئیس مرکز همکاری‌های علمی بین‌المللی،برگزار شد.
نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است