بلایی به اسم مخاطب پرشمار

تهران-ایرنا- اسماعیل امینی موج مخاطب پرشمار را بلای بزرگ نام برد که این مخاطب بی‌شمار چون تبحر ندارد، با موج‌ها جابه‌جا می‌شود و سرنخ موج‌ها دست مراکز قدرت است.

  نشست «دگرخند» با موضوع طنز مطبوعاتی، مطبوعات طنز و ماهنامه «سه نقطه»، بعد از تقریباً دو سال از شیوع کرونا، که به‌صورت غیرحضوری برگزار می‌شد، به‌صورت حضوری برگزار شد. علی‌اکبر قاضی‌زاده، مهدی محسنیان‌راد، اسماعیل‌ امینی، هادی مقدم‌دوست و احسان عبدی‌پور در این نشست به بیان نظرات خود درباره طنز مطبوعاتی خصوصاً مجله سه‌نقطه پرداختند.

طنزخوانی امید مهدی‌نژاد، مریم حسن‌زاده، فاطمه فهیمی و رضا سعیدی ورنوسفادرانی، از دیگر برنامه‌های این نشست بود.

حرفی برای گفتن

در ابتدای جلسه عباس حسین‌نژاد، دبیر دفتر طنز حوزه هنری یادی از مرحوم ابوالفضل زروئی نصرآباد به عنوان بنیان‌گذار دفتر طنز حوزه هنری کرد و با بیان این‌که دفتر طنز سعی دارد در دوره جدید از کشف استعداد دور شود، از استعدادهای طنزنویسی دعوت کرد به این دفتر مراجعه کنند تا ضمن بررسی آثارشان اگر قابلیت کتاب شدن داشته باشد، به چاپ برسد.

حسین‌نژاد از مجله سه‌نقطه به عنوان مجله‌ای نام برد که این روزها حرفی برای گفتن دارد و ادامه داد: از بهترین کارهای آقای مهدی‌نژاد کشف استعدادهایی بود که شاید خودشان نمی‌دانستند، می‌توانند طنز بنویسند و الان طنزپردازند. همچنین دوستانی را که از فضای طنز دور شدند به طنزنویسی دعوت کردند.

دبیر دفتر طنز حوزه هنری همچنین طنزپردازان را به شرکت در جشنواره «طنز و کاریکاتور بحران» دعوت کرد.

متفاوت‌نویسی سه‌نقطه

در ادامه، امید مهدی‌نژاد، سردبیر مجله طنز «سه‌نقطه» به مراحل شکل‌گیری این مجله اشاره کرد و از راه سختی گفت که این مجله طی کرده تا به شماره سی‌اُم برسد.

اسماعیل‌ امینی شاعر و طنزپرداز نیز با بیان این‌که فاصله بین مؤلف و مخاطب و تألیف و انتشار کم شده است، گفت: در روزگاری که انحصار مؤلف بودن از بین رفته است، هر کسی که توانایی داشته باشد می‌تواند مؤلف باشد و کارش را منتشر کند و به‌راحتی به دست مخاطب برساند.

این پژوهشگر به موج مخاطب پرشمار اشاره کرد و از آن با عنوان بلای بزرگ نام برد که این مخاطب بی‌شمار چون تبحر ندارد، با موج‌ها جابه‌جا می‌شود و سرنخ موج‌ها دست مراکز قدرت است. همه جای عالم این‌طور است و این عیب را در همه حوزه‌ها می‌بینیم و در حوزه ما بیشتر دیده می‌شود.

او ادامه داد: روزگاری بود که ظاهر افراد دستمایه طنز می‌شد و خوشبختانه از این مسیر عبور کردیم که ظاهر افراد دستمایه طنزنویسی نیستند. اما هنوز این نقص بزرگ را داریم که تصور می‌کنیم سیاست خیلی مهم است. اصل حرف این است که بعضی از چیزهایی که حس می‌کنیم خیلی مهم است، اگر از منظر هنرمندانه نگاه کنیم می‌فهمیدیم جایگاهش کجاست. گمان می‌کنم طناز به ما یادآوری می‌کند چه چیزهایی اولویت دارد و چه چیزهایی الکی اولویت شده‌اند. از این نظر سه‌نقطه مهم است چون متفاوت می‌نویسند.

کار سخت طنز

در ادامه علی‌اکبر قاضی‌زاده با تعریف واژه‌های معرفت و ظریف، گفت: ظریف بودن برخلاف معرفت داشتن کسبش خیلی سخت و ذاتی است. ظریف کسی است که موقعیت‌های مختلف را کنار هم بگذارد و یک چیز جالب از آن دربیاورد که لزوماً خنده‌دار نیست.

این استاد روزنامه‌نگاری با بیان این‌که طنز قرار نیست خنده‌دار باشد و آن نکته‌ای که خنده دارد کمدی است، اظهار کرد: طنز قرار است آدم را تکان بدهد نه لزوماً بخنداند. خنده طنز ناشی از سرخوشی نیست ناشی از عبرت است و دکمه‌ای را در ذهن ما روشن می‌کند. لبخندی که از شنیدن طنز بر لبان می‌نشیند بیشتر ناشی از عبرت است. یک نویسنده زمانی که در انواع نوشتنی‌ها استاد شد به شرطی که صفت ظریفی را داشته باشد می‌تواند طنز بنویسد. طنز سخت‌تر از بقیه نوشته‌هاست.

نظر قاضی‌زاده درباره مجله «سه‌نقطه» این بود: این مجله نوع دیگری از طنز است یک نوع طنز سرشار، سرخوشانه و خواندنی. معتقدم مطلب زمانی خوب است که خواندنی، گفتنی و شنیدنی باشد. «سه‌نقطه» را می‌شود خواند و یک نوع حرکت رو به جلو در در این مجله می‌بینم.

هرچه بهتر، بیشتر

در ادامه هادی مقدم‌دوست به گفته خودش حاشیه کوچکی به صحبت‌های استاد امینی زد و گفت: در دوره‌ای که بیشتر بودن، نشان بهتر بودن است، کار مجله‌ای مثل «سه‌نقطه» سخت است تا مؤلفه‌های جمعیت پرشمار را پیدا کند و آن‌ها را تکرار کند. این مجله می‌خواهد با خلاقیت جمعیت پرشمار مخاطب را پیدا می‌کند تا نظریه هرچه بهتر، بیشتر تحقق پیدا کند.

بر اساس این گزارش، نشریه طنز «سه‌نقطه» به صاحب‌ امتیازی و مدیرمسئولی امید مهدی‌نژاد نویسنده و شاعر طنزپرداز از شمار مجلاتی است که توانسته با وجود مشکلات ناشی از کمبود کاغذ همچنان فعلاً تاب بیاورد. مجله‌ای که سابق بر این با حمایت حوزه هنری منتشر می‌شد و با وقفه‌ای دوساله از اسفند ۹۶ در قالب تحریریه مستقل روانه پیشخان مطبوعات و کتابفروشی‌های بزرگ شد. نشریه سه‌نقطه در دوره جدید و با کمک شماری نویسندگان طنزنویس برآمده از نشست‌های «حلقه رندان» حوزه هنری و دیگران، مشکلات امروز و دیروز جامعه ایرانی را با بیان خنده‌دار و گاه مبالغه‌آمیز مطرح می‌کند.